Corpus of Electronic Texts Edition
The Book of O'Hara (Author: [unknown])

section 26

XXV

Maol Muire Ó hUiginn .cc. D'Oilill Mhac Cormuic Óig

    1. Malairt chrotha ar chrích Luighne;
      3140] do-chuaidh uaithe ar éaccuimhne
      a hanchruth ó 'né go 'niodh;
      do sgé a n-amhlach a hinnriomh.
    2. Do theilg dhí a deilbh mbrónaidh,
      do dhiult dá dúil n-ochónaidh,
      3145] do reac uaidh a dreich ndubhaidh,
      do theith gruaim ón ghealtulaigh.
    3. Deallradh corcra chnoc nuaidhe,
      briocht seirce síoth bhféaruaine,
      meas órdhuighe re a ccrom coill,
      3150] is coll chnóbhuidhe i ccrobhuing.
    4. Duille glasa ag gormadh fiodh,
      caora donna a ndath doiriodh,
      tír fholtsholuis na n-eas nocht,
      boltonuis leas is lubhghort.

    5. 3155]
    6. T'aire riot, a ráith Ghráinne,
      cuir fad ochtaibh úráille
      ba ccaoir ndeirg ndoinnfhéoir ndathaidh
      fan leirg moingréoidh minsgathaidh.
    7. Coimhéid coimheid, a mhadh Marr,
      3160] nimh fhormuid d'inghreim t'fhearainn;
      ná faiceadh fear iomthnúidh ibh,
      a bhean an fhionnchúil fhailghigh.

    8. p.260

    9. Déana an ccéadna, a chríoch Ceara;
      cuir fad chéibh coillgheala,
      3165] a bhean na mbláth n-iongnadh n-úr,
      sgáth dod ionnramh ar iomthnúdh
    10. A-tá timcholl do thaobh nglan
      briocht gach sgéimhe dod sgiamhadh,
      do bhrotha loinneardha lil,
      3170] sgotha doinndealbhdha druimnibh.
    11. Barr comhchorcra ciomhas learg,
      gile choille craobh ndoinndearg,
      srotha meadha is foighreadh fair
      doinnbhleadh na meala muchaidh.

    12. 3175]
    13. Do breithfidhe, a bhean sgiamhach,
      ar nochtadh t'fholt n-óirsgiamhach,
      go mbí, a dhealbhdha ghéigil ghrinn,
      meanma éigin fat inntinn.
    14. Ciodh nach náireach dod chéibh ccais
      3180] sgeith antola agus álghais
      tar an ccuid oile dh'iadh mBreadh,
      mian do thoile nó an dtuigthear?
    15. Tuigim, tuigim, a ndearnais,
      a chríoch an fhuinn oirearghlais,
      3185] tar magh Meadhbha an bhrogha binn,
      meanma do thola tuigim.
    16. Do-chuala thusa, a ghnúis gheal,
      Oilill Ó hEadhra d'fhilleadh
      is do dhreach gheal dh'innioll ort,
      3190] a bhean na n-innioll n-éattrocht.

    17. p.262

    18. As dó tuguis trillsi sreath
      ar t cholbhudh do chiabh ffáinneach,
      a ráth na n-aoillearg n-amhra,
      fan bhláth ccaoindearg ccorcardha.

    19. 3195]
    20. Dámadh sochar a rádh ruibh
      as náireach dod chéibh ccochluidh
      bheith ag síorfhosgladh chíogh ccorr
      do ghríobh fhíorrosglan eachtronn.
    21. An cleas céadna cian ó shin,
      3200] do nocht tusa, a threabh Thailtigh;
      do riuga slóigh Shléibhe Muire
      an glóir fa n-éir h'ionmhuine.
    22. Do bhádhais dá bhliaghain déag
      an uairsi ag flaith na bhfinnghéag,
      3205] 's do bheith ní as sia toil ar toil
      gidh toil le Dia bhur ndeadhail.
    23. Nó an measfá, a shuirgheach shaor,
      go roichfeá muirnn don mhacaomh
      as na hiomráitibh fhuair sibh
      3210] fa sduaigh n-iomráitigh n-Imligh?
    24. Fuarais uime an Fionn físeach;
      náire, a mheirdreach mhailíseach,
      gidh daithbhéasa as dú dod chruth,
      an t-aithghléasa 'nú as nárach.

    25. 3215]
    26. Bíodh nach náireach red dhreich nduinn
      bheith baoth fad chéile cumuinn,
      do sduaigh chúilte na ccladh ttais
      nocha múinte an tol thugais.

    27. p.264

    28. An tráth do thaisbéain tusa
      3220] don Oilill Ó Eadhrasa,
      a ainnir nar aomh acht leis,
      sgainnir dá thaobh do thuillis.
    29. Gur nocht tusa roimhe a-rís
      le meirdreachas le mailís
      3225] adhbhar gotha dod ghruaigh ghloin,
      a stuidh an chrotha chonchoir.
    30. Ar céill, ar cruth, ar iongnamh,
      ar airghibh th'iath n-inniolghlan,
      do-bhér Philis d'ainm oraibh,
      3230] a phailm mhilis mhiodhamhail.
    31. Ag so an éainbhean dob fhearr toil
      dá fear féin ar feadh domhuin,
      's as tú a-bháin, a bhean Cheara,
      fat fhear lenb áil t'ailgheana.

    32. 3235]
    33. Ar Philis aithréasad sgéal:
      tug Demophon, prionnsa Aitéan,
      tonna tol dá taobhréidh ttais
      d'aoinmhéin ria ndul 'n-a díoghrais.
    34. Searc a croidhe mur an ccéadna
      3240] tug sí don donn dreichdhéadla;
      grádh a meanma—mór an cion,
      clódh a dealbha iar a dhéiniomh.
    35. Seal mur sin dósan is di
      's iad i cconchlonn a chéile
      3245] go rug umhlucht ó a iath féin
      ar thriath ughnocht na n-Aithéin.

    36. p.266

    37. Do ghléas rí na rosg mbarrghlan
      cabhlach luchtmhar longadhbhal
      ler thriall an sliomfholtach séimh
      3250] go fiadh iongontach Aitéin.
    38. Nach beith sé acht mís a-muigh
      do gheall don ainnir ionmhuin;
      mo-nuar nír choimhlíon ar chan,
      as truagh doighníomh re dhéanamh.

    39. 3255]
    40. Do bhíodh a súil leis gach lá
      an t-am tairsi gur théarná;
      ní bhíodh ar aire a gruadh nglan
      acht faire chuan is caladh.
    41. Tuitidh sisi i seirg ndubhaidh,
      3260] i tteinniss 's a ttromchubhaidh
      sduaigh na ndonnlámh ttirmgheal ttais,
      lomnán d'imneadh is d'achais.
    42. Do-chuaidh ass re crádh croidhe,
      do ghabh d'uch is d'eolchuire;
      3265] do bhí an mheirbh i mian ceasa
      's a pian ag deilbh dhoilgheasa.
    43. Táinic d'fheartoibh Dé na ndúl
      a corpán criadh do chlaochlúdh,
      crann lomáin go ndearnadh de
      3270] don leannglan bhfolláin bhfinnse.
    44. Tig Demophon—olc an t-am—
      dá éisse le sluagh n-éttrom
      tar mhuir ri géigneadhaigh ngil
      go tuir ttréidshleamhain tTraisigh.

    45. p.268


      3275]
    46. Iar ttocht dó ós chionn an chrainn,
      do ling crobhuing chaoin bhalsaim,
      as cíoghuibh a cceas a-mach,
      tre ríoghain na ccleas ccruthach.
    47. Tig as na craobhoibh céadna
      3280] duille gorm—gníomh uaithbhéalda!
      lingidh doinnghreas caol ccorcra
      tre ghoirmeas craobh ccorcordha.
    48. Do dhoirt sé déara millse
      do bhláth craobh a croicinnse,
      3285] 's do chéibh na ccladh mbraointe mbán
      d'fhaoilte da cur ria a compán.
    49. 'S é ua n-Oilill an fearsa;
      's í críoch Ceara an ainnearsa,
      ler sgeth doirneimh ccaoimh ccorcra
      3290] do chraoibh móirShléibh Mhucholta.
    50. Do phós tusa ar ttosach ruibh
      na trí Luighne, a fhlaith Conghair,
      mun ttolaigh saoir ttaoibhfhinn ttais;
      dob aoibhinn daoibh 'n-a díoghrais.

    51. 3295]
    52. Táinic treimhse 'n-a dheaghaidh
      umhlocht ort ón ccinneamhain,
      ón ríoghdhacht saoir ngéigil nglain
      gurbh éigin daoibh bhur ndeaghail.
    53. Dod easbhaidh gur éag sisi
      3300] —créd sin fearacht Filisse—
      le maothbhrón a magh ndoireach
      do ghabh claochlódh comhoidheach.

    54. p.270

    55. Iar bhfilleadh duit 'n-a dhiaigh so,
      a Dhemophon cláir Cheara,
      3305] do cheil sí a héccruth ort,
      ní bhí ag éagnach ar th' amharc.
    56. A ndíl na tola tug dhaoibh
      fuirighsi feasda, a mhacaoibh,
      mar luach 'n-a daighmhéin disi
      3310] an tuath lainréidh Luighnisi.
    57. Fuiridh aici, oir dhisi,
      má tá an t-anam intisi;
      beir meas ar a méin mbádhaigh,
      téigh sé cneas do chompánaigh.

    58. 3315]
    59. Leag do chíos, cuir do chánaigh,
      bóruimhe n-uill n-éadálaigh
      mun ttír mbratghlain ngléishlim ngloin;
      glantar géibhinn red ghiallaibh.
    60. Don chuid eile d'iath Banbha
      3320] dealuigh uile th'athardha,
      a fhlaith fial ó iathmhoigh Bhreagh,
      ná fiafruigh triall 'n-a thimcheall.
    61. I ccrích Éirionn an fheoir bhuig
      ná lean acht lorg an charbaid
      3325] do thír athardha budh-éin,
      a chathardha shídh shoiléir.
    62. Ná hiarr roinn ar fhréimh Éimhir,
      Dál cCais, síol cCuirc ccaithréimigh
      sluagh na síodh ccorrbhroghach ccuir,
      3330] ná ar síol ccomhraghach Carrthaigh.

    63. p.272

    64. Ná leig dhíot ar Chaisiol Chuirc
      trácht Muaighe an inbhir orrdhuirc,
      ná Eas Dara an ghoirmfhéoir ghlais
      ar ana dhoinnréoidh Durlais.

    65. 3335]
    66. Ná leig dhíot ar Dhún na Sgiath,
      ar chuid ranna ó fhréimh bhfinnChliach,
      fad do bhuinn d'fhearann Acla,
      ná seanfhonn fuinn Fiogharta.
    67. Ná tréig coidhche, crosaim ort,
      3340] do chuid féin i ccrích Connacht,
      a bhreac Eithne go moing mheir,
      ná roinn do leithe i Laighneibh.
    68. Bíodh go ndleaghair dod dreich ndil
      roinn d'fhagháil ó fhuil n-Éimhir,
      3345] ag so an roinn as dísle dhuit
      don tírse Chuinn is Cormuic.
    69. Le deich ccéad bliadhain go beacht
      a-tá sí agaibh d'oighreacht,
      luach t'fhola ó chath Crionna,
      3350] a fhlath fhola an Oiliolla.
    70. A chosc 's a choimhdheargadh gleoidh,
      a chúis iomluit an ai-eoir,
      a tháth síodh, a chonmháil cheall,
      dá spíon orghráin na n-airdreann.

    71. 3355]
    72. A dhíon cléire, a chuing crábhaidh,
      a cheann an uird iollánaigh,
      a mheabhoir gá mbí a bun,
      a leabhoir na ttrí tteangan.

    73. p.274

    74. A fhuaradh ar theas ttreasa,
      3360] a theas ar fhuacht bhfuairthreasa,
      a dhál dá ndéntar turadh,
      a lámh éachtmhar easumhal. Malairt
    75. Fad ghrádhsa don dúin deighshíl
      ná bíodh éad ar Eibhilín,
      3365] a ua na ríogh ngéagghlan gan gheis
      ná bíodh éadmhar let Fhileis.
    76. Ó thug mé malairt uirthe,
      sdíomh na ccamóg ccochluichthe,
      ó as í mo sheisi a n-iath Airt
      3370] ní bhiath meisi dá malairt.
    77. Malairt.


p.276